.
O !
Poortwachter Yin !
O !
Oude Langoor !
Jullie waren
de allergrootste ware Mensen
uit de oudheid!
Zhuang Zi 33 VIII
.
Het is de bedoeling om in de komende blogs duidelijk te laten zien op welke manier de Daodejing en het werk van Yin Xi elkaar aanvullen. Om een zo goed mogelijk beeld te krijgen bevat deze blog enkele herhalingen uit de blogs 1 t/m 4.
Het zinvol om te kijken naar de relatie tussen beide mannen. Deze was van spirituele aard zoals blijkt uit het citaat van Zhuang Zi. Hij noemt beiden “De allergrootste ware Mensen uit de oudheid’
Met ‘Ware Mensen’ worden mensen bedoeld die vanuit deze wereld in Tao zijn ingegaan.
In het taoïsme bestaan lijsten waarin de namen staan vermeld van hen die onsterfelijk werden; daarin zijn ook de namen van Lao Zi en Yin Xi opgenomen.
Maar Zhuang Zi noemt beiden zelfs ‘De Allergrootste ware Mensen.
Er speelt bij beiden nog iets anders, iets dat hen onderscheidt van de ‘gewone’ onsterfelijke. Deze wordt als een sterfelijk mens geboren, en leidt een leven van ego-loos handelen. Wanneer hij dit tot het uiterste volhoudt, wordt hij een onsterfelijke; een die in een tijdloze verbinding opgegaan is in Tao. Maar zowel Lao Zi als Yin Xi kwamen al met deze verbinding ter wereld, zoals naar voren komt uit de verhalen die over hun geboorte bekend zijn.
.
.
Over de geboorte van Lao Zi:
Zijn moeder was zwanger geworden door een druppel ‘zoete dauw’ te drinken. Hij kwam ter wereld op een dag waarop niemand werd geboren of stierf. Dat was pas 81 jaar na zijn conceptie. Op de vijftiende dag van de tweede maanmaand kwam hij tevoorschijn uit de oksel van zijn moeder. Hij had helemaal wit haar en kon al lopen. Zijn moeder riep: “Hé daar, mijn oud kind! Waarom loop je weg zonder je te laten bekijken?” Toen draaide hij zich plotseling om en zijn moeder schrok zo dat ze ter plekke stierf. Maar omdat zij hem ‘Oud Kind’ had genoemd nam hij deze naam aan: Lao Zi.
Lao = ‘oud’ en Zi = ‘kind’, ook wel ‘wijze’.
Over de geboorte van Yin Xi:
Op een hete middag ging zijn moeder wat rusten. Toen kreeg zij een heldere droom. Daarin zag ze hoe uit de voorkosmische wereld paarsrode wolken op aarde neerdaalden. Deze omringden haar en stroomden in haar lichaam. Enige tijd later bemerkte zij dat er een kind in haar groeide. Op het moment dat Yin Xi* geboren werd, verrees er uit de dorre grond naast zijn huis een prachtige lotusbloem. Deze had zulke heldere kleuren en een zo stralende glans als geen mens ooit had gezien.
*Yin Xi is een bijnaam. Yin = duidt een officiële titel aan en Xi verwijst naar een huwelijksfeest of zwangerschap.
.
Op een bepaald moment in hun leven kruisten de wegen van Lao Zi en Yin Xi elkaar bij de Poort aan de westelijke grens. Dat zou grote gevolgen hebben die tot in onze tijd van belang zijn: de Daodejing ontstond uit deze ontmoeting. In China is altijd grote aandacht geweest voor de eigen geschiedenis die dan ook zorgvuldig werd bijgehouden en opgeschreven. In diverse nagelaten werken worden gebeurtenissen uit het leven van Lao Zi en Yin Xi vermeld. Wanneer we deze samenvoegen komt daaruit het volgende:
Lao Zi trok enige tijd als filosoof rond, maar hij kwam niemand tegen die naar zijn wijsheid wilde luisteren. Toen er in zijn gebied oorlog uitbrak besloot hij China te verlaten. Hij reisde naar de westgrens die bewaakt werd door zijn bloedverwant Yin Xi de Wachter van de Poort. In sommige kronieken staat dat zij door huwelijksbanden met elkaar verbonden waren, in andere dat zij al jarenlang van elkaars werk op de hoogte waren. Lao Zi kwam in ieder geval niet zomaar bij Yin Xi terecht.
Yin Xi was een groot geleerde van de taoïstische wijsheid. Daarnaast leidde hij een spirituele gemeenschap: “De Weg van de Wachttoren” genaamd. Zhuang Zi noemt hem eeuwen later “Een oude, geleerde onsterfelijke”.
Toen Lao Zi bij de Poort aankwam weigerde Yin Xi hem door te laten. Eerst moest zijn wijsheid opgeschreven worden omdat deze van grote waarde was zo meende hij. Lao Zi voelde hier echter niets voor, want Tao is een mysterie en dat kan niet in woorden gevat worden. Yin Xi meende echter dat er een manier gevonden moest worden om naar het mysterie te verwijzen zonder het geweld aan te doen. Hij nodigde Lao Zi uit om bij hem te verblijven totdat zij samen een oplossing hadden gevonden voor wat hen beide aan het hart ging: de mensen bewust maken van de bron van alles: Tao.
Volgens de overlevering werkten Lao Zi en Yin Xi vanuit deze basis gedurende drie jaren samen. Lao Zi verwoordde zijn inzichten in zo kort mogelijke zinnen, maar schreef zelf niets op. Yin Xi maakte notities van zijn woorden en bewaarde deze zorgvuldig.
.
Lao Zi en Yin Xi stonden daarbij voor een onoplosbaar lijkend probleem. Wanneer zij het onnoembare mysterie een naam zouden geven, zouden ze het tot onderdeel van onze tijdelijke wereld maken. Daarin hebben de dingen een naam om ze van andere dingen te kunnen onderscheiden; terwijl Tao alomtegenwoordig is.
Maar juist daarom mochten ze het mysterie niet onbenoemd laten, want het is immers zowel in ons mensen, als overal om ons heen.
Uiteindelijk vonden ze een oplossing: ze gebruikten het gewone karakter voor ‘een weg’ om naar het onnoembare te verwijzen, want in ieder mens ligt dit als een weg tot Tao verborgen.
Er werd dus geen speciale naam bedacht voor de oorsprong van alles, zoals bijvoorbeeld ‘God’ of, ‘Allah’, maar ze namen een woord met een dubbele betekenis: dào 道. Met het karakter voor Dao, (of Tao) wordt niet alleen een gewone weg bedoeld, maar ook een weg die twee dingen met elkaar verbindt, zoals b.v. een luchtweg of urineweg.
Tao – het mysterie – is dan geen ‘ding’ op zich, maar een verbindingsweg tussen de tijdelijke mens en het tijdloze mysterie. Dit alles komt duidelijk naar voren in de eerste regels van de Daodejing:
.
Het Dao dat als ‘Dao’ aangeduid kan worden,
is niet het permanente Dao.
De naam die genoemd kan worden,
is niet de permanente naam.
‘Niets’ is de naam voor het begin van hemel en aarde.
‘Bestaan’ is de naam voor de moeder van de tienduizend dingen.
René Ransdorp (uit het Chinees)
De Dao die benoemd wordt
is niet de eeuwige Dao.
Namen kunnen benoemen,
maar het zijn geen eeuwige namen.
Als er geen namen zijn, [toont Dao zich als] de oorsprong van hemel en aarde
Als er wel namen zijn, [toont Dao zich als] de moeder der tienduizend objecten.
Woei-Lien Chong (uit het Chinees)
.
Toen Lao Zi alles overgedragen had wat noodzakelijk was, maakte hij zich op om te vertrekken. Hij ging echter niet door de Poort, maar keerde zich om. Hij begaf zich op weg naar de provincie Sichuan. Daar was op dat moment geen oorlog en de mensen zouden er meer open staan voor Tao.
Hij reisde naar de stad Chengdu ongeveer 700 kilometer zuidwaarts gelegen en sprak met Yin Xi af dat deze hem na duizend dagen zou volgen.
.
Vóór hij vertrok gaf hij Yin Xi de opdracht om in de tussentijd alle notities die hij had gemaakt, te ordenen en tot één geheel te bundelen.
Yin Xi probeerde de wijsheid van Lao Zi zo kernachtig mogelijk te omschrijven en daarbij het mysterie zo goed mogelijk te beschermen.
Hij zocht zorgvuldig Chinese karakters uit met een dubbele betekenis. Hierdoor is het mogelijk om de Daodejing op verschillende manieren te lezen: zowel uiterlijk als innerlijk.
Door deze nauwgezette arbeid ontstond geleidelijk aan de “Daodejing”; het Boek van Tao en Teh. Het bestaat uit 81 verzen, als eerbetoon aan het opperste volmaakte: Dao (of Tao).
Er bestaan ook legenden die vermelden dat Lao Zi drie jaar aan zijn Daodejing schreef en daarin de opmerkingen van Yin Xi verwerkte. Maar daar spreekt tegen dat uit de stijl van de 81 verzen blijkt dat deze niet door één persoon zijn geschreven. Moderne onderzoekers gaan ervan uit dat er naast Yin Xi ook anderen een bijdrage hebben geleverd aan de Daodejing, mogelijk enkele van zijn leerlingen. Op grond van oude kronieken is men er ook welhaast zeker van dat de Daodejing niet door Lao Zi persoonlijk is geschreven, maar dat de schrijvers wel geput hebben uit zijn mondelinge overleveringen.
.
Nadat Yin Xi alle woorden die Lao Zi had gebruikt in Chinese karakters had genoteerd, besefte hij dat vele teksten zo ondoorgrondelijk waren dat een toelichting nodig was om ze te kunnen begrijpen en ernaar te leven.
Deze toelichting gaf hij aanvankelijk mondeling aan zijn leerlingen. Later stelde hij deze op schrift. Zo ontstond een boek met de naam: “Guan Yin Xi” wat betekent: “Poortwachter Yin Xi”. Het werd later bekend onder de naam: ‘Het volmaakte geschrift van de opperste mystieke Dao’.
Het boek bevat negen hoofdstukken. Daarin gaat hij onder meer in op: het universum, ons bewustzijn, de polariteiten en zelfkennis.
Het boek werd later zeer gewaardeerd omdat het zowel diepzinnig was, als goed te begrijpen.
Toen Yin Xi na duizend dagen naar Chengdu afreisde en daar Lao Zi ontmoette, overhandigde hij hem de Daodejing, en liet hem tevens de toelichting zien die hij daar op had geschreven. In de oude verhalen wordt gezegd dat Lao Zi hem alom prees.
.
Het is belangrijk te beseffen dat Yin Xi niet zomaar een leerling van Lao Zi was, zoals vaak wordt beweerd, maar dat hij in spirituele zin de gelijke was van Lao Zi. Zijn werk staat door hun samenwerking in zeer nauw verband met de Daodejing. Waar de thema’s in de Daodejing vaak cryptisch omschreven worden, werkt Yin Xi deze in heel praktische zin uit.
In de Daodejing staat te lezen:
‘Wie zichzelf kent, is verlicht’.
Maar hoe wordt een mens verlicht? En vooral: wat staat hem daarbij in de weg?
Yin Xi werkt dit uit door voorbeelden te geven: helder, maar zeer confronterend. Dit wordt het thema van de hierna volgende blogs.
Voor hier eindigen we met wat er over hen in de
kronieken der onsterfelijken staat te lezen:
Nadat Lao Zi en Yin Xi tezamen hun werk op aarde hadden voltooid, stegen zij op een dag rond het middaguur gezamenlijk op in het niets.
Maar hun wijsheid is bewaard gebleven en wijst tot op de dag van vandaag velen de Weg tot Tao.
One Reply to “25. DE POORTWACHTER – TWEE GROTE WIJZEN”