.
.
Als de dingen in overeenstemming met hun soort zijn,
waarom de mens dan niet?
Yin Xi de Poortwachter
.
Bovenstaande vraag van de grote wijze Yin Xi komt voort uit een diepzinnige waarneming: er is iets aan de hand met ons mensen waardoor we niet overeenstemmen met het vermogen waarover wij als soort beschikken. Maar wat houdt dat vermogen dan in?
De menselijke soort is gecompliceerd.
Gezien naar onze tijdelijke vorm zijn we één van de tienduizend dingen. Deze maken deel uit van een universum waarin alles gebonden is aan ruimte en tijd, en waarin niets één in zichzelf is omdat alles een plus- en een minkant heeft.
Maar deze tijdelijke wereld staat niet op zichzelf, want zij ligt ingebed in het oneindige mysterie.
De menselijke soort beschikt in aanleg over het vermogen om zich niet alleen van de tijdelijke wereld bewust te worden, maar ook van het oneindige. Maar dit vermogen heeft zich nog niet voldoende ontplooid – er wordt ook wel gezegd dat het verloren is gegaan – want we zijn ons voornamelijk bewust van de tijdelijke wereld. Daar komt nog iets bij: we ervaren onze tijdelijke persoon als het middelpunt daarvan. Dit beperkt ons bewustzijn tot ons tijdelijke leven.
Dat is de reden dat we niet in overeenstemming zijn met onze soort. Maar toch zegt Yin Xi de Poortwachter het volgende:
.
Alle mensen staan in verbinding met hun verborgen bestemming.
Yin Xi de Poortwachter
.
Dat we ons ergens niet van bewust zijn wil nog niet zeggen dat het er daarom niet is. In de Taoïstische wijsheid wordt gezegd dat alle tienduizend dingen als door een energetische Gouden draad verbonden zijn met de oneindigheid. Ze zijn daaruit afkomstig, vervolgens maken ze in deze wereld ieder hun eigen ontwikkeling door, om uiteindelijk terug te keren in het oneindige mysterie.
Voor de aarde met daarop de bergen, zeeën, planten en dieren is dit een automatisch verlopend proces. Want, zo wordt in de Taoïstische metafysica gezegd:
‘Ieder lichaam dat een langdurige en herhaalde cyclische beweging doormaakt, zuivert, veredelt en vergeestelijkt zichzelf’. (K. Schipper, Tao, levende religie van China, p. 59).
Maar wat betreft ons mensen: om terug te keren tot in het mysterie is onze medewerking onmisbaar. Om dit mogelijk te maken beschikken wij over zogenoemde ‘vrije energie’. Dat is energie die we niet nodig hebben voor de instandhouding van ons leven. Het kenmerk ervan is creativiteit en aanpassingsvermogen, maar door vrije energie is ook transformatie mogelijk: zowel uiterlijke als innerlijke.
Overal om ons heen zien we de vele en indrukwekkende creatieve dingen die wij mensen door het gebruik van vrije energie tot stand hebben gebracht. We hebben er de wereld een ander aanzien door gegeven. Daarin is het niet alleen vaak goed toeven, maar door ons toedoen bestaan ook veel lijden en geweld. Altijd wanneer vrije energie wordt ingezet ten behoeve van de tijdelijke dingen, zitten daar twee kanten aan; terwijl we juist zo vaak hunkeren naar eenheid en vrede. Maar, zo zegt Yin Xi:
.
Dit leven is niet je bestemming.
.
In de vorige blog kwam ter sprake dat de leerling-wijze zich bewust wordt dat in hem ‘iets’ van tijdloze aard is. Het is de Yong, het onbeweeglijk midden van de microkosmos. De Yong is als een vonk van Tao, en is door de Gouden draad verbonden met de eenheid van het mysterie. Doordat ons hart samenvalt met de Yong, bevindt zich in onszelf een wegwijzer naar onze bestemming in het oneindige.
Nu zou het kunnen dat de gedachte in ons opkomt dat de leerling-wijze zich dan maar het beste terug kan trekken uit deze wereld. Om zich op een hoge berg of in een diepe grot volkomen toe te kunnen wijden aan het ‘hogere’, niet gehinderd door de dualiteit van de tienduizend dingen.
Maar dit kan zelfmisleiding zijn, want zowel positief als negatief horen bij deze wereld en daar maakt ook de leerling-wijze deel van uit. Het duale is in hemzelf werkzaam, en hij neemt het dan ook mee de berg op, of de grot in. De leerling-wijze bereikt de oneindigheid ook niet door het tijdelijke af te wijzen, want dit maakt immers deel uit van de oneindigheid, maar hij leert op welke manier hij het tijdelijke leven kan aanvaarden zonder de tijdloosheid in hem te schaden.
Dat doet hij door zijn vrije energie in te zetten om beide werelden te geven wat ze nodig hebben.
Hij leert om terwijl hij in de wereld staat te beseffen dat hij er niet mee samenvalt.
Dit is een aspect van wat in het Taoïsme genoemd wordt: ‘Het volgen van de dubbele koers’ (zie ook blog 19).
Geen van de dingen is zonder bestemming
Yin Xi de Poortwachter
.
Maar eet de leerling-wijze nu niet gewoon van twee walletjes? Is het volgen van de dubbele koers niet gewoon een manier om rustig door te gaan met zijn gewone leven en wanneer het zo uitkomt zich op Tao te richten? Dat alles vanuit de gedachte dat Tao heus wel zal begrijpen dat hij toch ook maar een mens is?
Het is een begrijpelijke gedachte. Maar daarbij blijft de mens – zoals hij altijd al deed – zichzelf in het midden plaatsen. Vanuit die positie kijkt hij naar de tienduizend dingen en maakt er gebruik van uit eigenbelang (of dat van een groep waar hij mee verbonden is). Dit wordt in de taoïstische filosofie You Wei ‘genoemd, wat betekent: ‘hebbende handelen’.
Doordat hij in het midden staat draaien de tienduizend dingen – als van buitenaf – om hem heen.
Hun Yin- en hun Yangkant wisselen elkaar af in eindeloze omwentelingen en almaar veranderende kleurschakeringen. Het is de weg van het gewone leven.
Maar in zijn hart is de kracht van het Ene mysterie werkzaam. Deze wekt in de leerling-wijze niet alleen een verlangen op naar het oneindige, maar maakt hem tevens bewust dat hij mee kan werken aan een diepgaande, innerlijke transformatie. Yin Xi de Poortwachter zegt:
.
Geen van de dingen van deze wereld bevatten fundamentele belemmeringen,
daarom kunnen ze transformeren
.
Hierdoor is het mogelijk dat de leerling-wijze zijn vrije energie gaat gebruiken om zich letterlijk om te keren. Hij gaat nu niet meer buitenom, maar volgt de Gouden Weg, de weg van het midden.
Op deze Weg gebruikt hij zijn vrije energie om als persoon minder te worden, om hierdoor de plaats in het Midden af te staan aan de tijdloze kern in hem.
Deze manier van leven wordt in de taoïstische wijsheid ego-loos handelen genoemd, ofwel Wu Wei .
Door wu wei komt vanuit de kern in zijn Hart tijdloze kracht vrij. Deze kracht voltrekt het transformerend proces in hem.
Het enige dat de leerling-wijze doet is zijn vrije energie gebruiken om de innerlijke wegwijzer te volgen die vanuit de Yong naar zijn bestemming in het oneindige voert.
.
Kennis hebben van de grote verbondenheid van binnen – en buitenkant
Yin Xi de Poortwachter
.
De leerling-wijze volgt de Gouden Weg op basis van de kern in zijn hart die in het Midden is.
Aan weerszijden bewegen zich de krachten van het Yin en het Yang. Zij zijn de twee manieren waarop de Ene energie zich manifesteert, op basis van Tao in het Midden. In de taoïstische wijsheid wordt gezegd: ‘Een maal Yin en een maal Yang, dat is Tao’. Hiermee wordt de Eenheid bedoeld die nooit deel van de dualiteit uit heeft gemaakt. De Gouden Weg voert naar deze eenheid.
Om dit te bereiken heeft de leerling-wijze ‘De dubbele koers’ te volgen. Dit houdt in dat binnen en buiten met elkaar verbonden worden opdat het tijdelijke getransformeerd kan worden in het tijdloze.
Terwijl hij de Weg van het Midden volgt, spelen zich in zijn dagelijks leven allerlei zaken af die om zijn aandacht vragen. Hij erkent ruiterlijk dat zijn individuele ik door pijn en verdriet wordt geraakt en beseft dat hij zich er vaak in mee laat slepen (spoken en geesten). Hij veroordeelt zichzelf er niet om, noch wijst hij zijn moeilijkheden af alsof ze er niet toe zouden doen, maar hij geeft ze de nodige aandacht terwijl hij zich tegelijkertijd vanuit wu wei openstelt voor het mysterie in hem.
Door de kracht die hiervan uitgaatworden de tienduizend dingen eerst in hem gezuiverd, waarna zij kunnen transformeren.
Over de mens die de ‘Dubbele Koers’ volgt, merkt Yin Xi het volgende op:
.
Zonder ik zijnde is de wijze Mens
zowel goed, wijs en deugdzaam,
als dom, onwetend en dwaas
.
Reacties:
H.P. Naast de inhoud ben ik altijd verwonderd over de wijze, waarop je de leer van Yinxi illustreert.
A.B. Goed te volgen. Nu de uitvoering Mooie illustraties!
.
Dit blijkt wanneer hij zijn Weg vervolgt en dan met heel andere belemmeringen te maken krijgt. Hierover meer in de volgende blog.
.
2 Replies to “29. DE POORTWACHTER – DE GOUDEN WEG”